Kitlelerin Yeni Sporu Satranç

Satranç eğer bir hikâye anlatma sanatı olsaydı, Andrew Paulson, tartışmasız dünya şampiyonu olurdu yani bir nevi satrancın Bobby Fischer'i… Dopdolu hayatının hiçbir anı yok ki onun anlatımıyla daha da zenginleşmesin: Daha 11 yaşındayken Baltimore'daki Johns Hopkins Üniversitesinin fen laboratuvarında çalışmıştı. Yale'deyken eşcinselliğini açıklama kararı vermiş ve başka eşcinsel öğrencilere de aynısını yapma konusunda ilham vermişti. Daha sonra Rusya'da KGB yetkilisi olduğundan şüphelendiği iki çalışma arkadaşının vahşice öldürülmesine tanık olmuş ve bir Amerikalı olarak Moskova'da medya şahsiyeti ve önderi olarak önemli ticari başarılara imza atmıştı. Rusya'nın önde gelen blog platformlarından SUP'un eski yöneticisi olan Paulson, 55 yaşında ve şimdilerde hikâye anlatma yeteneğini dünyanın en iyi satıcısına bile taş çıkartabilecek bir satış için kullanıyor. Satrancı tüm dünyada geniş kitleler tarafından seyredilen bir spor haline getirmek istiyor. Dünya Satranç Federasyonu FIDE, yetkisinde olan dünya genelindeki lisans ve pazarlama haklarını, daha önce denenmiş ancak başarılamamış olsa da satranç üzerinden para kazanabilme umuduyla Paulson'ın şirketi Agon'a sattı. Paulson, televizyonda veya kitlelere açık dijital ortamlarda, dünyanın en büyük şirketlerinin sponsorluğunda her biri birer seks sembolü oyunculara satranç oynatmayı planlıyor. Aynı zamanda oyunu daha anlaşılır hale getirmek için geliştirilen yeni nesil uygulamalar ve tabii ki, canlı yayın yorumcuları da olacak. Paulson: "Kim insanların televizyondan golf seyredeceğini düşünürdü. Ama işte seyrediyorlar. Ve tüm Hindistan halkı televizyondan kriket seyrediyor. Kriketten daha sıkıcı tek şey ne derseniz, o da golftur!" diyor. Londra'da yaşayan Paulson, Hindistan'ın ne seyrettiğini biliyor çünkü Chennai'de düzenlenen en son dünya satranç şampiyonasının öncesinde aylarca Hindistan'da kaldı. Karşılaşmaların galibi Magnus Carlsen Norveçli. 22 yaşındaki yakışıklı oyuncu Cosmopolitan dergisinin '2013 Yılının En Seksi Erkekleri' listesinde yer alıyor. Paulson'a göre Carlsen "bize satranç oyuncularının içe kapanık esrarengiz yapılarından öte, bireysel şahsiyetlerini ortaya çıkarma fırsatını veriyor". Paulson yönet ici satranç zümresinden bazı insanlarla yüzleşmek durumunda kalıyor. Bazı oyuncular onun satrancı popüler hale getirme çabalarını toy olarak nitelendiriyor ve dikkat sürelerinin kısaldığı bir dünyaya ağır çekim bir eğlence şeklini satmaya çalıştığını düşünüyorlar. Paulson'ın Eylül 2012'deki büyük turnuvası son dakikada Rusya'dan Londra'ya taşınmak zorunda kaldı. Mart ayında gerçekleşen bir sonraki büyük turnuva başarılı sayılırdı. Yaklaşık beş milyon insan oyunu online izledi, Londra'daki salonda birkaç yüz kişi de yorumcuları dinledi ve oyunu tabletlerinden takip etti. Paulson, bu yeni fikrine "satranç yayını" diyor. Bu birden fazla resim akışını sağlayan bir teknoloji kul lanıyor: oynanan oyunun videosu, kimin önde olduğunu ifade eden bir takım veriler, ve yorumcular tarafından kontrol edilen, hamleyi açıklayan ve potansiyel hamleleri gösteren bir görüntü. Yine de henüz oyunu takip eden büyük sponsorlar mevcut değil. İngilitere'nin eski 'dahi çocuğu' ve gençler arası satranç şampiyonu olan Malcolm Pein: "Andrew gibi birine fena halde ihtiyacımız var. Satrancı övecek ve adını duyurabilecek birine" diyor. Satrancın ekonomisi şampiyonluk düzeyinde gerçekleştiri len 9 turnuvadan ibaret ve dünya şampiyonuna 2.5 milyon dolar ödül veriliyor. Bunun dışında, satrançla ilgili popüler hobi web siteleri, dükkânları ve bilgisayar programları da mevcut. Ancak satranç piyasa açısından Ulusal Futbol Ligi'nden ziyade Scrabble'a eş gösterilebilir. Satranç halkası içindeki insanlara göre ortaklıklar zor kuruluyor çünkü oyunda ticari zekâ eksik. Satranç oyuncuları da ideal elçiler olmaktan çok uzak olabiliyorlar. Örneğin, Dünya Satranç Federasyonu başkanı Kirsan Ilyumzhinov, 2012 yılında Suriye devlet başkanı Beşar Esed'le buluşmuştu. Bir yıl evvelinde de Libya devlet televizyonunda Muammer Kaddafi ile satranç oynamıştı. Ilyumzhinov bir Rus kanalında, uzaylılar tarafından nasıl kaçırıldığını anlatmıştı. Dünya Satranç Federasyonunun ötesindeki satranç gruplarında Paulson'un çizdiği tabloya, sonuçları olmasa da fikirleri etkileyici olduğundan, ümitle bakılıyor. "Şimdilik ilginç, zeki ve romantik bir hikâyeyim" diyen Paulson bir diriliş umduğunu söylüyor. Sponsorlar da bir görebilse, buna doğru giden yolun aslında gelecek vaat ettiğini düşünüyor. Paulson, "Partnerlerim için her şekilde büyük bir avantaj var: Hem satranç elde ediyorlar hem de beni elde ediyorlar" diyor.

MATT RICHTEL

Mustafa Kılınç Şifreleri