İşyerindeki Gayriresmi Liderlikte Cinsiyetçi Önyargılar

Bir kurumda değişiklikleri yapan asıl kişiler kimlerdir? Her zaman en yüksek mevkideki yöneticiler değildir. Gittikçe artan sayıda araştırma, araştırmacıların "aracı" olarak adlandırdığı, çalışanları yeni ve üretken yöntemlerle birleştiren gayri resmi liderlerin önemine dikkat çekiyor. London Business School'dan Raina Brands ve University College London'dan Martin Kilduff, aracı rolüyle ilişkili büyük bir önyargıyı açığa çıkardı. Profesör Brands ve Kilduff, kurumlarda "arkadaşlık ağları" olarak bilinen oluşumları inceledi. Bu anlamda arkadaş, çalışma grubumuzda olsun veya olmasın yardım, tavsiye ve bilgi almak için başvurduğumuz kişi demek. Profesör Brands'e göre basitçe söylemek gerekirse, arkadaş sevdiğimiz ve güvendiğimiz kişidir. Brands bir kurumdaki işlerin çoğunun işte bu arkadaşlık ağları içinde yapıldığını söylüyor. Profesör Brands ve Kilduff iki ayrı grup -elektronik cihaz parçaları dağıtımı yapan bir şirketin çalışanları ile işletme mastırı yapan bir grup öğrenci- üzerinde yaptıkları bir araştırmada, sahip oldukları bağlantılara bakarak aracıları belirledi. Ayrıca iş arkadaşları tarafından aracı olarak algılanan kişileri tespit ettiler (Aracı olduğu düşünülen kişiler ile gerçek aracılar her zaman aynı değil). Araştırmacı lar çal ışanların, aracı olduğu düşünülenler ve gerçek aracılar dahil iş arkadaşlarını değerlendirmesini istedi. Cinsiyet farklılıklarının ortaya çıktığı nokta burasıydı. Araştırmacılar insanların genelde kadın aracıların faaliyetlerini görmezden gelirken, erkeklerin faaliyetlerini abarttığını buldu. Kadınlar aracı olarak algılandıklarında daha olumsuz değerlendirmelere hedef oldu. Profesör Brands "Kadın aracılar itibar kaybı yaşadı. Daha becerikli ama soğuk kişiler olarak görüldüler" diyor. Başka araştırmalar, aracı rolü üstlenen erkeklerin genelde maaş ve terfi şeklinde ödüller aldığını, ama kadın aracıların kariyerinin olumsuz etkilendiğini gösterdi. Profesör Brands ve Kilduff aracı ların çal ıştığı ekiplerin performansını da inceledi ve ekip üyeleri tarafından aracı olarak algılanan kadınların genellikle bireysel açıdan iyi bir performans sergilediğini ama bunu ekibin genel performansı pahasına gerçekleştirdiğini buldu. İkili, erkeklerin geleneksel olarak girişken, etkili, bağımsız ve kararlı diye nitelendirildiğini ama kadınların klişe bir tutumla nazik, yardımsever, sevecen ve başkalarına karşı ilgili olmalarının beklendiğini belirtiyor. Kadınların sosyal açıdan üstün olduğu düşünülür. Araştırmacılara göre bu durum, onların işyerinde iyi aracılar olarak görüldüğünü düşündürür. Ama kadınların sosyal konularda uzman olduğu yönündeki yaygın düşünceye rağmen, aracılığın erkek işi olduğu algısı yüzünden kadınların arkadaşlık ağlarındaki konumu çarpıtılıyor. Profesör Brands bu çarpıtmanın büyük ölçüde bilinçaltı düzeyinde kalabileceğini ve bu durumu çalışanların dikkatine sunmanın, kadınların işyerinde maruz kaldığı itibar önyargısını en aza indirmeye yardım edebileceğini belirtiyor.